O PP, como sempre, foi o gañador na provincia de Lugo o 24-M, pero houbo dúas comarcas onde obtivo peores resultados dos que se podían agardar: nalgúns casos, a sorpresa rozou o pasmo. Agridoce foi a sensación na Mariña, onde os populares recuperaron Riotorto e Mondoñedo (aínda que lles custou ferro e fariña), pero perderon, quizais inesperadamente, Burela, Trabada, Lourenzá, Alfoz. A Chaira foi o outro caso: esa comarca onde en tempos só se vía unha clara cor azul pepé nos concellos.

O de Guitiriz, que supostamente vai volver ás mans socialistas, podía ser previsible, debida á división veciñal que se viviu nos últimos catro anos. A ver se neste cuatrienio poñen algo de paz entre todos. O de Muras, seica, tamén era esperable, debido á división interna dentro do propio goberno de Issam Alnagm Azzam, ese alcalde que tanto gustaba ás axencias de noticias (chamábano sempre que había unha guerra en Oriente Medio). O retorno de Antonio de Dios en Meira era, tamén segundo as malas linguas, igualmente esperable. Pero o de Xermade e Ribeira de Piquín foi como saltar a banca: poucos agardaban que o PP deixara de ser o máis votado en dous concellos que durante décadas estiveron nas mans deste partido.

Sumando Pol (onde o PSOE ampliou a súa maioría) e A Pastoriza (onde se pode repetir o bipartito PSOE-BNG), resulta que na que ata o de agora era a comarca máis popular de Galicia, vai haber minoría de gobernos do PP (cinco de doce).

O que nunca falla é o dominio do PP no concello natal do seu fundador, Vilalba, aínda que Gerardo Criado perdeu un concelleiro e quedou cunha maioría absoluta xusta (nove diante de oito). Na capital chairega, o PSOE quedou a 27 votos da sétima acta: teríallo quitada ao PP e na terra de Manuel Fraga tería sido pouco menos que a apocalipse.

UNHA RIFA entre dous partidos adoita ser noticia; cando se repite moito, non: cansa como correr dúas maratóns seguidas. E hai moito tempo que non asistiamos a unha polémica tan coñazo, repetida e aburrida como a que se traen o goberno local de Guitiriz e o provincial de Lugo, na súa rama socialista. O de José María Teixido, José Ramón Gómez Besteiro e os seus satélites chegou a tal nivel que un non sabe se reunilos e encerralos sen pan nin auga ata que se poñan a falar seriamente ou mandar á papeleira o comunicado ou a rolda de prensa do día. Pero esta semana, caín na conta de que este desafío matonesco toma elementos doutras partes… como todo culebrón ou folletín.

SEGUE AQUÍ

HAI POBOACIÓNS que, por diversas circunstancias, adquiren carácter mítico. Algunhas o son xa desde o principio, pola súa orixe ficticia (Syldavia, Camelot…); outras nos fan soñar, como Tombuctú, e algunhas nos levan ao pasado, como Balaclava, ‘resucitada’ estes días pola crise de Crimea. Pero non fai falta irse tan lonxe. En tempos, todo bloqueiro que se prezase tiña que citar como referente a Allariz. Despois, cando un goberno de López Orozco embeleceu as entradas á cidade de Lugo, algún alcalde do resto da provincia prometía para as súas zonas verdes arranxos idénticos (xuro que isto que conto é certo). E desde hai unhas semanas, este club de localidades míticas ten un novo membro: Gamonal

SEGUE AQUÍ

É DIFÍCIL terminar a semana sen que salga a sílaba ‘ex’ nalgún titular ou texto deste xornal. Se non é a sección de sucesos ou tribunais (como sustantivo, normalmente), pode ser na información política (neste caso, como prefixo). En ocasións, os dous ex son igual de incordiantes: tanto a anterior parella que perturba a unha persoa como o gobernante destituído (sexa pola vía do dedo ou das urnas) que dá a súa opinión veña ou non a conto. O das exparejas debería de quedar no plano privado; cando entra no público, adoita acabar, por desgraza, nas páxinas de sucesos. E ao ámbito privado é tamén onde deberían de irse os exgobernantes, pero moitos deles empéñanse en seguir dando o coñazo.

SEGUE AQUÍ

Escribía este domingo no xornal sobre a primeira pedra da A-8 en territorio galego, que é o mesmo que dicir lugués. Este luns, a ministra Ana Pastor inaugura o único tramo que quedaba por poñer en servizo, xusto un mes antes de que se cumpran dez anos da colocación daquela primeira pedra. Tanto daquela como agora hai unhas eleccións próximas, aínda que neste 2014 aínda non estamos en campaña e naquel 2004 faltaban once días para que os españois foramos botar (e oito para que nos estremecéramos). Aquela fora unha campaña chea de inauguracións, na que José María Aznar pasou semanas inaugurando as obras en tramos mínimos de alta velocidade ferroviaria, esa que dende xullo está tan actualidade en Angrois.

Naquel marzo de 2004, os medios anunciabamos que a A-8 ía ser a segunda autovía por territorio lugués. Ao final, é a terceira, porque adiantouse a de Ferrol a Vilalba. Cando se inaugurou esta última, escribín un Septenario no que agora vexo que tamén esa autovía tivo moita historia.

Pero historia van ter as fotos: tanto a do 3 de marzo de 2004 como a do 3 de febreiro de 2014. Poderíase pensar que en dez anos cambian moitas cousas, e iso é certo en parte: segue gobernando o PP en España pero só hai unha autoridade que vai repetir nas dúas fotos. Daquela era un simple conselleiro de Política Territorial e hoxe é nada menos que un presidente da Xunta: Alberto Núñez Feijóo. Nalgúns casos si que parece que non pasa o tempo.

Oes falar da movida dos veciños de Burgos contra o bulevar de Gamonal e non podes evitar acordarte de que en Guitiriz foron pioneiros. E é que os veciños desta localidade chairega foron os primeiros en mobilizarse contra algo que en tempos se chamaba ‘humanización’ e que se resume, simplemente, en peonalizar (como en Guitiriz) ou ampliar beirarrúas (como en Burgos). Hai unha diferenza esencial, que é o tamaño das dúas localidades: seica todo Guitiriz (5.603 habitantes, segundo o INE) non chega ao dez por cento da poboación de Gamonal. Tendo en conta esa escala, mesmo nos dous sitios houbo denuncias contra os veciños, nun caso, procedentes das forzas da orde; noutro, do alcalde, que nos dous sitios é do PP. E tamén nos dous casos o asunto vén de lonxe: en Gamonal quéixanse de estar esquecidos polo alcalde; en Guitiriz, a movida implica aos dous partidos principais. E nos dous sitios houbo paralización das obras, aínda que en Guitiriz ao final seguiron adiante e en Burgos… seica non.

Descoñezo se son conscientes destas similitudes os convocantes da concentración de solidariedade con Gamonal anunciada para este venres en Lugo, paralela ás previstas no resto de España. Á vista dos precedentes, posiblemente haberá menos participantes que nas de Guitiriz e, por suposto, Burgos.

Como prometín na crónica do domingo, na xuntanza xacobea de Portomarín houbo miradas e miradas. Non se perdan a que o popular Juan Serrano, anfitrión, lle dirixe ao socialista Antonio Gato (de Monterroso) mentres lle ofrece uns bombóns.

En cambio, Serrano tiña mellor cara cando lle ofreceu o doce a unha compañeira de partido, Raquel Arias, moito máis galante:

Aquí, en cambio, quen ten mala cara é a delegada da Xunta en Lugo: será porque hai que coidarse xa pensando na inminente ‘operación bikini’.

(Completando un apuntamento da páxina do domingo)

Os comunicados oficiais polo ascenso do Lugo son un reflexo da clase política que temos e das súas teimas, neuras e ‘peleítas’ habituais. Adiantouse o alcalde, ás 22.38 do 24 de xuño; seguiu a Vicepresidencia da Deputación, ás 22.44, e rematou o grupo popular, ás 22.57. Tardou máis a delegación da Xunta, que chegou ao día seguinte.

Ademais das tópicas felicitacións, o alcalde López Orozco contaba que chamara a Xosé Bouso, presidente do CD Lugo, para expresarlle “a súa ledicia e a de toda a cidade”. Había na nota un certo encarnamento da cidade (“eu son a cidade”), que ata certo punto é lóxico en calquera máxima autoridade local.

O comunicado de Antonio Veiga, vicepresidente da Deputación, era curioso, porque recordaba as consecuencias económicas do ascenso e, ademais, recordaba a “gran tempada” do fútbol galego, polos ascensos de Celta, Deportivo e Ourense. Moi galaico, moi autonómico, moi nacionalista… case parecía como se lle costara.

E o correo do PP traía dentro un vídeo-comunicado de Xaime Castiñeira, que se foi con Ángel Trabada e o deportista Arcadio Silvosa (aínda que creo que o excompañeiro era máis de baloncesto) a ver o partido en Cádiz. Só lles faltaba dicir “nós estivemos alí e os outros, non”. Aínda que é posible que os outros puideran replicar: “Nós estabamos co resto de Lugo no Arde Lucus”. Con tal de non calar, xa saben que aquí créanse argumentos para unha cousa e a súa contraria.

Seguindo coa Deputación de Lugo, hai tempo que González Barcia, o viceportavoz do PP no ente provincial, non publica unha das súas listaxes de faltas de asistencia ás xuntas de goberno, para demostrar a “vagancia” (expresión súa) do actual bipartito. Pero o certo é que á primeira xunta de goberno deste ano non asistiu ningún dos representantes do BNG, que tampouco estiveron presentes na rolda de prensa posterior.

Certo é que a xunta tiña unha orde do día que cabía nun gran de arroz. Nos vellos tempos, a falta de contido destas xuntanzas semanais compensábaa Cacharro falando de calquera cousa, aínda que fose da guerra no Iraq. Agora algo intentan o nacionalista Bao e o socialista Gato, pero non lles sae igual.

De novo volve a quedar aparcada a petición dun segundo xulgado para Sarria. Se non me falla a memoria, é a terceira vez. Dúas foron co bipartito e esta última, co PP na Xunta. Nas anteriores, pediuse algunha sala máis para Lugo que, realmente, facía falta. A Sarria ten ido algunha vez o presidente do Tribunal Superior de Xustiza para comprobar que, efectivamente, o titular do xulgado actual non dá feito, debido ao elevado volume de traballo. Por iso puxeron hai tempo un xuíz de reforzo. Pero nin sendo tan manifesta a súa necesidade, sae adiante a demanda do segundo xulgado.

O que pasa é que esta vez hai algunha diferenza: para empezar, PSOE e PP aproveitaron este pretexto para un novo capítulo da súa inacabable e cansina liorta política local: estes son quen de discutir mesmo polo tamaño das lámpadas (é un xeito de falar, que descoñezo se houbo tal debate). A segunda diferenza é que hai xente que discute que un xulgado de vixilancia penitenciaria para Lugo fose máis urxente que o segundo de Sarria. Vai ti saber se o problema é que descenden os delitos en Sarria e que, en cambio, operacións como a Carioca están a aumentar a poboación dos cárceres de Bonxe e Monterroso.