FAGO reconto e contabilizo na casa dez dicionarios, editados en trece tomos (o da RAE e o de María Moliner, en versión abreviada, veñen en máis dun volume) e incluído o de latín da secundaria. En tempos, estes compendios de palabras eran unha cousa ás veces inalcanzable; recordo a compañeiras, non sei se de instituto ou de facultade, que tiveran que estudar as páxinas introdutorias de varios dicionarios para algunha profesora de Lingua: non me refiro ás páxinas coas abreviaturas, senón as outras, nas que o autor explicaba a estrutura da obra. Agora, as novas tecnoloxías fixeron estes libros perfectamente prescindibles, cando non inútiles. E a verdade é que é unha gozada o ben que lle acaen os hipervínculos á versión web de dicionarios como o da RAE, por exemplo (o da RAG falla algo máis). Entre os que teño na casa hai dous que prefiro sobre os demais, aínda que as querenzas foron mudando; por exemplo, cando eu empezaba na profesión, o de dúbidas de Manuel Seco era case como un libro de cabeceira. Os que sempre adorei foron un de Oxford (de inglés a inglés, como dicía eu) e, sobre todo, o de Julio Casares: esa tolemia dun filólogo granadino a quen lle deu por ordenar o mundo por familias de palabras. Como é tan raro, hai tempo que non o actualizan. Hai uns días, oíndo na radio algo sobre cabalos, non daba recordado como se chama o que axuda a un semental a montar á egua, e alí, dentro da palabra ‘cabalo’, atopeino: ‘mamporrero’. E pregunteime se os que usan esa palabra como insulto saben o que significa, pero sospeito que non, que iso de falar con propiedade xa non se leva… igual que os dicionarios.

Cóntanme que alguén da Xunta apuntou a posibilidade de presentar o decreto sobre a lingua no ensino este domingo 27 de decembro. É bo día, tendo en conta que a fin de ano hai poucas noticias. Pero logo decatáronse de que a noticia tería que saír entón na prensa escrita o 28, día dos Santos Inocentes, e igual máis de un pensaba que aquilo era unha inocentada (algo semellante pasou cando houbo que escoller día para que o Rei asinara a Constitución do 78).

Así que a cousa segue estando sen data, aínda que Núñez Feijóo anunciou que pretende presentar o texto antes de que remate o ano. Ou sexa, na semana que empeza este día dos Inocentes.

Iso de que o conselleiro de Educación, Jesús Vázquez (xuro que o domingo pensei que era o presidente da federación veciñal de Lugo, que creo que ten algún vencello co mundo educativo), fixera a súa primeira visita oficial (polo menos en Lugo) a un concello gobernado polo BNG (Ribadeo) é moi significativo. Por certo, xa se decataron de que o departamento responsable da educación e da política lingüística segue a estar nas mans dunha persoa da Galicia interior?

DE PRIMEIRAS, chocoume ver unha pancarta de Núñez Feijoo en castelán: é pouco habitual que os partidos galegos empreguen o idioma de Cervantes na cartelería dos comicios autonómicos. Despois, funme acostumando e agora xa non sei que dicir. En principio, está ben: é un xeito de demostrar que somos unha comunidade bilingüe, na que a xente emprega os dous idiomas cando e como quere: cos funcionarios, en castelán; cos veciños, en galego. Polo menos iso ocorre en boa parte das aldeas. O que pasa é que detrás desa aposta polo castelán e o galego está, seguramente, o temor a que o suposto conflito lingüístico que vivimos en Galicia lle reste votos conservadores ao PP e os leve a outros ámbitos, nomeadamente UPyD. Non está moi claro por quen vota Galicia Bilingüe, aínda que as malas linguas e internet téñeno ben claro, e a presenza do número dous de Núñez Feijoo na manifestación de Santiago contribúe a ratificar esa impresión.

Tampouco teño claro que é o que propoñen os principais partidos respecto do idioma. Feijoo sitúa a lingua no final do seu contrato con Galicia, mentres que UPyD pona xa no primeiro do seu decálogo. Iso de sintetizar as ideas, ben sexa nunha táboa de dez puntos ou nun contrato de catorce, está moi ben pensado para os que non temos gañas de perder o tempo lendo polo miúdo os programas electorais.

Trilingües

O que si defenden varios candidatos é que os nosos nenos cheguen a falar tres idiomas: castelán, galego e inglés, por exemplo. O que pasa é que teño o vago recordo de que esa promesa xa estaba noutros programas electorais. Haberá xeito de cumprila algunha vez? Seguro que internet fai máis por iso que o sistema educativo, e non estaría mal que os nosos políticos dean exemplo: dá un pouco de vergoña allea ver aos últimos presidentes do Goberno español acompañados dun tradutor nas grandes cumes internacionais. Dos galegos non podemos falar, porque non os chaman a elas, claro.

Prestige

Vai Zapatero na Coruña e resucita o fantasma do Prestige, ese nome que tantos pesadelos aínda nos dá. O mitin coruñés foi ao final dunha semana na que vimos paseándose pola Costa da Morte ao home que creou a expresión fiíños de plastilina, Mariano Rajoy. Con el ía outro dos implicados naquela catástrofe, Arsenio Fernández de Mesa, daquela delegado do Goberno. Foi como volver ao pasado.