A planta de Leite Pascual da que falaba onte faime resucitar a ese Avó Cebolleta que todos levamos dentro (si, o das batalliñas) e que, a medida que vas gañando anos, vai saíndo máis veces. Digo isto porque creo recordar que eu estivera na inauguración oficial daquela planta, aló pola primeira metade dos noventa (1993? 1994?). Recordo, por exemplo, que fora o falecido Anselmo Sampedro, daquela secretario comarcal de CC.OO., quen contara á prensa que Leite Pascual ía abrir unha planta en Lugo. Fora el tamén, por certo, quen moito batallara para que se instalara nesta provincia a planta de Prefabricados Pacadar, e finalmente conseguiu que fora para Outeiro de Rei. Nas inauguracións, por suposto, estivera Manuel Fraga, que en Galicia parece que unha empresa privada non anda se antes non a bendice un cura e a inaugura un político. E recordo especialmente a inauguración porque foi a primeira vez que me decatei de que Don Manuel ía á súa bóla nos discursos. Os xornalistas recibíramos unha copia antes do acto, pero cando intentamos seguir o que dicía o presidente, descubrimos que faltaban cousas e que outras saltábaas alegremente.

Moitos anos despois, xa neste século XXI, nunhas xornadas de comunicación de Vilalba (das que organizaba Pérez Varela a finais de novembro, coincidindo co aniversario de Don Manuel), decateime tamén de que o ex presidente da Xunta xa se comía menos frases dos discursos preparados que traía. Ás veces, facía algunha digresión persoal (nomeadamente, lembranzas de infancia), pero despois era quen de volver sen dificultades a retomar o fío. Hai políticos máis novos que son incapaces de facelo.

Creo que é bo momento para facer reconto das noivas que lle saíron a Leite Pascual nos últimos tempos para a súa planta de Outeiro de Rei. Primeiro falouse de Leite Río, e mesmo Vidal Maté, un xornalista de El País altamente especializado en información agraria e que dirixe (ou dirixiu) algunha revista para o ministerio do ramo, deu por feito hai xa varias semanas que ía ser Xesús Lence o comprador. Despois, falouse seriamente de Nueva Rumasa, aínda que algún sindicato non as tiña todas consigo. Por que? Porque o grupo creado por Ruiz Mateos non fabrica leite. Fai flans, sobremesas e outros derivados lácteos, pero non leite. Máis tarde, foi tomando corpo a proposta dun grupo de cooperativas galegas, liderado por Feiraco, que disque é a que ten máis opcións agora mesmo.

Pero polo medio saíu algún outro nome poderoso, do que se falou menos; en concreto, Mercadona, que parece que quere unha planta propia para producir o seu leite da marca Hacendado. Actualmente, fabrícanllo en Cantabria, segundo o rexistro sanitario.

En todo caso, que haxa noivas é unha das razóns que xustifica a actitude de Leite Pascual cara os traballadores. Canto menos persoal quede en Outeiro de Rei, máis cartos vai sacar a empresa castelá pola venta, porque neste caso, aínda que algún poida pensar o contrario, ter xente non é positivo para o comprador.

Curiosamente, nunha das últimas grandes compras que houbo no sector, a de Leyma da Coruña por parte de Lence, si que quedara o persoal.

Os sindicatos tradicionais andan estes días moi inquedos polo do expediente de regulación de emprego de Leite Pascual. Tamén os xornalistas, pero por motivos distintos: a nós, porque nalgún caso non foi doado localizar aos membros do comité de empresa; aos sindicatos, polo tremendo impacto que terá a noticia na situación económica de Lugo e porque senten que neste conflito van ter que quedarse á marxe, xa que non hai representación nin de UGT nin de CC.OO. nin da CIG na factoría láctea de Outeiro de Rei. É dicir, que os do comité van ter que lidar sos con este problemón. Nestes días, algún sindicalista destas centrais maioritarias fai memoria e recorda unha entrevista con Tomás Pascual, o mandamáis de Leite Pascual, na que, xa no ano 2002, o xornalista comentaba que non había sindicatos “normais” nos comités de empresa das súas factorías. E o empresario congratulábase, dicía que lle gustaban máis estes “pascualistas” que uns sindicatos dos outros.

Por certo, os sindicatos de Lugo tamén están a prepararlle unha homenaxe popular, outra máis, a Xesús Otero, ese docente sindicalista da UGT que cesou como subdelegado do Goberno en Lugo polo tema das multas. Vai ser o vindeiro venres. Creo, aínda que non podo aseguralo, que a idea partiu do seu sindicato e que se sumaron os outros dous grandes. Din as malas linguas que Suso, como o coñecían todos, está a baleirar unha habitación da súa casa para poder colocar todos os agasallos que leva acumulados nas homenaxes que recibiu dende que dimitiu.