NO ESCAPARATE dunha libraría minimalista preto do Parlamento vexo un libro sobre a medicina de Hildegarda de Bingen. Entro, porque algo escrito no século XII pode ser unha curiosidade perfecta para agasallar, pero vexo que non é máis que unha obra sobre os escritos da santa, algo así como un libro de autoaxuda, ese oxímoron (grazas, María Piñeiro). De Bingen (reprimo a tentación, lixeiramente machista, de poñer só o nome) é un personaxe que mesmo che vale para un roto que para un descosido: dela tiven noticia, hai anos, por un programa de Trecet, seica porque alguén acababa de gravar as súas composicións musicais. Daquela xa souben que foi monxa naqueles séculos nos que toda a vida xiraba ao redor dos conventos (recordoumo, hai pouco, o museo de Santa Clara-a-Velha). Despois, souben que a muller tocou máis paus: a mística, as profecías… a medicina. Era unha medicina daquela maneira, na que as cousas máis incurables se combatían (presuntamente) cocendo herbas. Co tempo, a Hildegard von Bingen fixérona santa e doutora da Igrexa (con San Xoán de Ávila), pero houbo que agardar ata que chegou o Papa agora emérito (2012). Tería tardado menos o recoñecemento se fose un home e non unha muller con poder e, seica, sabia? Agora, en cambio, empeza a ser popular en certos ambientes, así que os amantes das rarezas teremos que ir pescar noutra parte.

ALGUÉN conta a anécdota dunha persoa que se atopou nunha cidade unha rúa cortada, un amplo control policial e un grupo enorme de xente e pensou que ocorrera algo grave: un atentado, por exemplo. Pero ao achegarse o que viu foi un paso de Semana Santa: ou sexa, a única manifestación que había era relixiosa.

SEGUE AQUÍ

CANDO ERA máis novo (mesmo antes de que media España e máis eu tivéramos como mito erótico a esa outrora belísima muller que morreu o domingo en Málaga), celebraba o meu santo tal día como hoxe. Dun ano para outro, souben que o cambiaran para o 2 de outubro, sen que tivera moi claro por que. E agora vexo que aínda hai sitios onde o fan ‘pola vella’, ou sexa, hoxe. De pequeno incúlcanche que as cousas da fe e da relixión son porque si, e co tempo descobres que todo é relativo, mesmo a data en que fas algo tan íntimo como honrar (quen o faga) ao santo que che dá nome. Claro que eu xa tiña que estar afeito, porque a patroa da miña aldea (unha virxe de setembro) non vén en ningún santoral oficial, e o patrón do concello, San Telmo, é dos que están ameazados de desaparición: resulta paradoxal que se adelgace o santoral pero, en cambio, medre o número de santos e beatos canonizados, que van enchendo as liñas finais dos tacos (eses calendarios de parede de folla diaria). Así, podes descubrir que hoxe a Igrexa católica tamén honra a San Siviardo, ao mártir Abundancio e ao bispo Suitberto, entroutros. Menos mal que na miña familia non son dos que poñen aos fillos o nome do santo do día en que naces, porque, a verdade, non me imaxino chamándome Calimero.

Levo uns días coa faceta dixital descoidada: en Facebook teño lista de espera, algunhas contas de correo hai días que non as reviso, e o blog, xa ven, vai como pode. Así que non é de estrañar que me esquecera de dedicarlle unhas liñas a Amador López Valcárcel, cóengo arquiveiro da SICB (para os non entendidos: Santa Igrexa Catedral Basílica) de Lugo, que morreu a finais de maio con 82 anos.

A verdade, non tiven moito trato con el, pero era toda unha personaxe de Lugo. Tiña, para empezar, unha voz inconfundible, e cando chamabas ao Bispado por algunha cuestión informativa, o seu “Digaaaa” (prolongando o a final) era inconfundible e mesmo entrañable.

A única vez que falei con el foi hai agora dez anos, a conta dun coleccionable que lanzara El Progreso sobre a crónica negra de Lugo. A min encargáranme en Redacción escribir sobre o crime de Quintá de Lor: o sanguento asasinato dun cura a finais do ano 1902 nesta parroquia de Quiroga. Cada capítulo dese coleccionable levaba como complemento un artigo dun experto e, como a cousa ía de curas, non se me ocorreu nada mellor que buscar a alguén que escribira sobre como vivían os curas rurais de Lugo a comezos do século XX. Faláronme de don Amador e el aceptou gustoso o encargo.

Pasados uns días fun recoller o folio e medio que lle pedira. Recordo a súa imaxe ao fondo do pazo episcopal de Santa María, nun recuncho ateigado de papeis (por que todos os estudosos, coma el, teñen mesas nas que non caben máis cousas?). Na mesa había un ordenador, e a carón da cadeira, unha máquina de escribir. O folio o medio estaba a máquina, e mesmo lle engadiu un par de liñas diante de min… Pero recordo vivamente que, mentres engadía as liñas na máquina de escribir, mirou un par de veces para a pantalla do ordenador. Deume corte preguntarlle se escribía en bruto no PC e logo pasaba as cousas a máquina.

O seu artigo, por certo, era como eu imaxinaba que ía ser: ben escrito, ordenado e, sobre todo, documentado.

Descanse en paz.