MORRE JOSÉ María Mendiluce e unha das primeiras cousas que destaca o informativo de mediodía dunha canle de televisión é que era homosexual. Algún directivo da emisora debeu de considerar iso máis interesante que os seus anos traballando para Acnur en prol dos refuxiados. Resulta significativo que pareza tan relevante a orientación sexual. Nos tempos máis virulentos de ETA, o que se resaltaba tralos atentados, cando había vítimas, era o estado civil: os asasinados deixaban muller (case todos eran homes) e fillos. Se cadra, a noticia de Mendiluce é un xeito de volver a ese tipo de xornalismo pretérito. Iso si, non hai contrapartida: non se di se un morto era heterosexual, por exemplo. Quizais esteamos pasando por un tempo en que, despois de séculos agochándoo, agora se lle quere dar visibilidade á situación, para conseguir a súa necesaria normalización. Aínda recordo a primeira vez que na necrolóxica dun home lemos, sorprendidos, “o seu marido”. Agora, iso non choca. Tamén cambiou a información sobre as causas. Había enfermidades das que non estaba ben visto morrer, nin informar delas. Agora, pola contra, é un dato que case vai no título. O mellor exemplo é o cancro: antes vivía xornalisticamente baixo o eufemismo “unha longa” ou “incurable enfermidade”, e na actualidade case esiximos que se diga de que tipo era ou a que órgano afectaba. A morte non cambia; a información sobre ela, si.

O PP, como sempre, foi o gañador na provincia de Lugo o 24-M, pero houbo dúas comarcas onde obtivo peores resultados dos que se podían agardar: nalgúns casos, a sorpresa rozou o pasmo. Agridoce foi a sensación na Mariña, onde os populares recuperaron Riotorto e Mondoñedo (aínda que lles custou ferro e fariña), pero perderon, quizais inesperadamente, Burela, Trabada, Lourenzá, Alfoz. A Chaira foi o outro caso: esa comarca onde en tempos só se vía unha clara cor azul pepé nos concellos.

O de Guitiriz, que supostamente vai volver ás mans socialistas, podía ser previsible, debida á división veciñal que se viviu nos últimos catro anos. A ver se neste cuatrienio poñen algo de paz entre todos. O de Muras, seica, tamén era esperable, debido á división interna dentro do propio goberno de Issam Alnagm Azzam, ese alcalde que tanto gustaba ás axencias de noticias (chamábano sempre que había unha guerra en Oriente Medio). O retorno de Antonio de Dios en Meira era, tamén segundo as malas linguas, igualmente esperable. Pero o de Xermade e Ribeira de Piquín foi como saltar a banca: poucos agardaban que o PP deixara de ser o máis votado en dous concellos que durante décadas estiveron nas mans deste partido.

Sumando Pol (onde o PSOE ampliou a súa maioría) e A Pastoriza (onde se pode repetir o bipartito PSOE-BNG), resulta que na que ata o de agora era a comarca máis popular de Galicia, vai haber minoría de gobernos do PP (cinco de doce).

O que nunca falla é o dominio do PP no concello natal do seu fundador, Vilalba, aínda que Gerardo Criado perdeu un concelleiro e quedou cunha maioría absoluta xusta (nove diante de oito). Na capital chairega, o PSOE quedou a 27 votos da sétima acta: teríallo quitada ao PP e na terra de Manuel Fraga tería sido pouco menos que a apocalipse.

ESTE 25-X grego faime recordar, salvando as distancias, aquel 28-O español de 1982. A contundente vitoria da esquerda (daquela, o PSOE) estaba cantada e os españois dividíanse entre os que a agardaban con esperanza e ilusión, porque ía ser algo diferente, e os que o facían con temor e sacaban a pasear os fantasmas da guerra fría, dos soviets e das chekas, cando non do máis recente 23-F. En Grecia pasa algo semellante estes días. O certo é que en España aquela non foi a única vez en que o pobo, farto, decide reclamar un golpe de temón, sexa pola corrupción (1996), polo pánico terrorista (2004) ou pola inseguridade económica (2011). A pioneira vitoria de Felipe González aquel xoves (si, daquela votábase entre semana) de 1982 foi acollida por Diario 16 (1) cunha gran foto do líder do PSOE, o antetítulo (1) “González foi vitoreado” e o título en maiúsculas “PRE-SI-DEN-TE”; así saía na edición de tarde (1) do día 29. Na mesma xornada electoral, o xornal El Alcázar (1) avisaba, apocalíptico, de que España estaba a elixir entre a Otan e o Pacto de Varsovia (1). Foi premonitorio aquel titular do xornal dirixido por Antonio Izquierdo, porque foi González o que, tres anos e pico despois, nos meteu… na Otan. Daquela, a esquerda supostamente radical que ía queimar igrexas xa se pasara ao pragmatismo, ese que confiren os despachos do poder. A vitoria de Syriza tamén me fai recordar iso.

(1) Si, daquela había esas cousas

ENGADIDO

Postos a recordar, non podo esquecer outra ligazón entre aquel PSOE e esta Syriza. Foi un Goberno de Felipe González o que nos meteu na Otan. Naquela campaña contra a integración plena na Alianza Atlántica xurdiu unha coalición de grupiños de esquerda, liderada polo PCE, que, despois do referendo, agrupouse baixo a marca Izquierda Unida. E Syriza ten recoñecido moitas veces que a súa inspiración foi, precisamente, esa Izquierda Unida.

A foto que ilustra este post está tomada da web de El Mundo; o meu arquivo de papel desa época aínda non está dixitalizado

UNHA RIFA entre dous partidos adoita ser noticia; cando se repite moito, non: cansa como correr dúas maratóns seguidas. E hai moito tempo que non asistiamos a unha polémica tan coñazo, repetida e aburrida como a que se traen o goberno local de Guitiriz e o provincial de Lugo, na súa rama socialista. O de José María Teixido, José Ramón Gómez Besteiro e os seus satélites chegou a tal nivel que un non sabe se reunilos e encerralos sen pan nin auga ata que se poñan a falar seriamente ou mandar á papeleira o comunicado ou a rolda de prensa do día. Pero esta semana, caín na conta de que este desafío matonesco toma elementos doutras partes… como todo culebrón ou folletín.

SEGUE AQUÍ

É DIFÍCIL terminar a semana sen que salga a sílaba ‘ex’ nalgún titular ou texto deste xornal. Se non é a sección de sucesos ou tribunais (como sustantivo, normalmente), pode ser na información política (neste caso, como prefixo). En ocasións, os dous ex son igual de incordiantes: tanto a anterior parella que perturba a unha persoa como o gobernante destituído (sexa pola vía do dedo ou das urnas) que dá a súa opinión veña ou non a conto. O das exparejas debería de quedar no plano privado; cando entra no público, adoita acabar, por desgraza, nas páxinas de sucesos. E ao ámbito privado é tamén onde deberían de irse os exgobernantes, pero moitos deles empéñanse en seguir dando o coñazo.

SEGUE AQUÍ

JOSÉ BLANCO vaise para o Parlamento europeo. A decisión está practicamente pechada; no PSOE de Pérez Rubalcaba non a ven con malos ollos, senón todo o contrario, e o único que queda pendente é que se convoquen oficialmente as eleccións europeas e que os cidadáns apoien a candidatura que presentarán os socialistas na cita de maio.

SEGUE AQUÍ

A globalización que vén ligada a internet non impide que ás veces un non vexa relacións inesperadas; outras veces ocorre exactamente o contrario: grazas á rede descobres, por exemplo, que algo que ti crías único da túa zona dáse noutras partes do mundo, e ás veces, con esa infoxicación da que tanto se está a falar, a ligazón pásache inadvertida.

Esta introdución vén a conto dos casos Pokemon e, nomeadamente, Campeón. Recordarán (parece que foi hai moito, pero non pasaron nin dous anos) que o envío ao Supremo das actuacións contra José Blanco produciuse horas antes de que comezara a campaña electoral na que o daquela ministro abría a candidatura socialista. Despois viñeron outras coincidencias entre actividades do PSOE lugués e decisións das superxuízas de Lugo e nos foros, e especialmente na nosa web, correu o runrún (visiblemente auspiciado polo PSdeG, que en internet nada é inocente) de que as maxistradas querían prexudicar aos socialistas. Curiosamente, despois de que fosen saíndo outras corruptelas (a operación Manga, por exemplo), correuse o rumor de que algunha decisión xudicial (algún rexistro oficial) foi posposta varios días ou semanas para non afundir a ningún socialista.

Ben, agora parece que ese rumor xa non circula tanto… en Lugo. Porque, sorprendentemente, estes días descubrimos que alguén está dicindo máis ou menos o mesmo: que alguén da xudicatura prexudica ao PSOE e faino cando este partido está nun momento importante, sexa por unhas eleccións ou por unha renovación de cargos. Pero a nova acusación refírese a outro caso, aínda que igualmente mediático (o dos Eres), e a outra superxuíza, aínda que tamén moi mediática (Mercedes Alaya). Pero desta volta os disparos veñen dende moi arriba, porque quen está a dicilo é nada menos que Elena Valenciano, a número dous do PSOE nacional. Pregúntome se haberá aquí unha ‘doutrina Orozco’ ou ‘doutrina Lugo’ ou, sinxelamente, un ‘ti despista, que algo queda’.

Estes días, con iso da imputación de Magdalena Álvarez no caso dos ERE, moitos recordan a súa famosa frase sobre o “plan Galicia de merda”. Na súa etapa de ministra de Fomento, prodigouse bastante pola provincia de Lugo, aínda que os seus actos sufriron unha evolución que é un perfecto símbolo do que pasou co PSOE e o zapaterismo. A súa primeira visita, moi triunfal, foi co propio Rodríguez Zapatero, nada menos que o Sábado das Mozas de San Froilán, no ano 2004. Daquela xa se lle escapara a famosa frase do “plan Galicia de merda”, e no discurso na casa do concello referiuse a ese forte investimento. Despois inaugurou varios tramos de autovía, acompañada do entón presidente da Xunta, Emilio Pérez Touriño, e unha das últimas visitas foi no 2009, para anunciar a nova ponte sobre o Miño: si, a que agora en Lugo é coñecida como ‘ponte branca’.  Daquela, as visitas xa case eran ás agochadas.

Na foto, tomada na visita do 9 de outubro de 2004, aparece co que sería o seu sucesor no ministerio, José Blanco. Agora, visto dende a distancia, un dáse conta do correcta que era a súa frase, que daquela xerara moito rebumbio (empezando polo daquela conselleiro de Política Territorial, Alberto Núñez Feijóo). Porque está claro que o Plan Galicia foise á merda, empezando por aquel espellismo do AVE pola cornixa cantábrica e rematando polas autovías que aínda hoxe seguen sen acabarse.

(Completando un apuntamento da páxina do domingo)

Os comunicados oficiais polo ascenso do Lugo son un reflexo da clase política que temos e das súas teimas, neuras e ‘peleítas’ habituais. Adiantouse o alcalde, ás 22.38 do 24 de xuño; seguiu a Vicepresidencia da Deputación, ás 22.44, e rematou o grupo popular, ás 22.57. Tardou máis a delegación da Xunta, que chegou ao día seguinte.

Ademais das tópicas felicitacións, o alcalde López Orozco contaba que chamara a Xosé Bouso, presidente do CD Lugo, para expresarlle “a súa ledicia e a de toda a cidade”. Había na nota un certo encarnamento da cidade (“eu son a cidade”), que ata certo punto é lóxico en calquera máxima autoridade local.

O comunicado de Antonio Veiga, vicepresidente da Deputación, era curioso, porque recordaba as consecuencias económicas do ascenso e, ademais, recordaba a “gran tempada” do fútbol galego, polos ascensos de Celta, Deportivo e Ourense. Moi galaico, moi autonómico, moi nacionalista… case parecía como se lle costara.

E o correo do PP traía dentro un vídeo-comunicado de Xaime Castiñeira, que se foi con Ángel Trabada e o deportista Arcadio Silvosa (aínda que creo que o excompañeiro era máis de baloncesto) a ver o partido en Cádiz. Só lles faltaba dicir “nós estivemos alí e os outros, non”. Aínda que é posible que os outros puideran replicar: “Nós estabamos co resto de Lugo no Arde Lucus”. Con tal de non calar, xa saben que aquí créanse argumentos para unha cousa e a súa contraria.

Disque a Laura Sánchez Piñón, a socialista conselleira de Educación no bipartito, non lle fai moita graza falar da súa etapa neste departamento da Xunta. Será para evitar que, nestes tempos educativamente revoltos, iso inflúa na súa candidatura a reitora da Universidade de Santiago. Sería, por certo, tamén a primeira vez que o máis alto cargo da USC recae en alguén do segundo campus desta universidade, o de Lugo.