XÚROVOS que a algún na Redacción se nos caían bágoas de emoción (metafóricas, aclaro) cando vimos a noticia da inauguración do porto seco de Monforte. Meu Deus! Aquí poderiamos botar man dun eslogan turístico de Viveiro para dicir aquilo: “Non é un soño, existe!” A título persoal, xa non sei se incluílo no hit-parade (expresión foránea que morreu ás man da non menos foránea ránking) de obras lentas, lentas e máis que lentas: ou sexa, á altura da A-8, a Nacional VI (hai tanto, que algúns xa o esqueceron), o encanamento do río Sarria ou as obras para arranxar a estrada entre Becerreá e Navia, anunciadas nos tempos de Cuiña Crespo. Vamos: creo que os que fixeron a muralla de Lugo ou as pirámides de Exipto tardaron menos.

E é que non hai nada como as hemerotecas ou as memorias persoais para recordar algunhas cousas. O que inauguraron un oufano Núñez Feijóo e un non menos ledo Severino Rodríguez este venres foi só o final da primeira fase de algo que comezou… haberá case tres lustros.

Fago memoria: o porto seco pertence á época en que sobraban os cartos e os proxectos nacían en función da cor política… do de enfronte. É dicir, se os alcaldes do PSOE conseguían un Leader da UE para Os Ancares, a Xunta facíalles un plan de desenvolvemento para os do PP do Courel. Se Andalucía tiña un Ave para a Expo e Cataluña, uns Xogos Olímpicos, os galegos tiñamos que ter unhas autovías. Se un Goberno (central) do PSOE anunciaba un Cetal para Lugo, un Goberno (autonómico) do PP tiña que anunciar outra Aula Láctea para Lugo. E se un ente ferroviario programaba unha plataforma loxística para un concello dirixido polo PSOE, como era o de Lugo, a Xunta non podía quedar de brazos cruzados e tivo que programar outra idéntica para un concello daquela do PP, Monforte. No arquivo conservamos as fotos da presentación oficial, por todo o alto e en Madrid, do que ía ser o ‘Centro Loxístico de Galicia’, ou iso dicían os carteis detrás de Manuel Fraga; era o 6 de novembro de 2002. Un ano antes, o 21 de xullo de 2001, José María Aznar, daquela presidente do Goberno, presentara o proxecto no Colexio do Cardenal de Monforte. A foto de Toño Parga, por certo, é do 1 de maio de 2001. E dous anos antes, o 7 de maio de 1999 (haberá década e media dentro de dous meses), era Nazario Pin, daquela alcalde, quen anunciaba o plan.

O malo destas cousas é que van cambiando os políticos, as prioridades, os investimentos… e ao final Lugo, que non ten tradición ferroviaria, loce dende hai anos unha estación de mercancías e en Monforte aínda estamos inaugurando un picadeiro para parellas… perdón, quería escribir porto seco.

O ANTERIOR alcalde de Becerreá, o popular Antonio Fernández Pombo, tivo un día que ir buscar a un veciño, que se botou ao monte cunha escopeta, disparando contra varias persoas que se atopou polo camiño. Contan que foi o propio rexedor o que lle quitou a arma das mans ao seu conveciño. A outro alcalde xeograficamente próximo, o socialista Xosé Luís Raposo Magdalena, é doado velo montado nas máquinas municipais, como traballador do mesmo Concello que dirixe. Os dous casos púxenos máis dunha vez de exemplo da proximidade dun alcalde aos seus dirixidos ou, como dicía José Manuel Barreiro o venres, da “dedicación as 24 horas” dos máximos responsables da administración máis próxima ao cidadán…

(SIGUE AQUÍ….)

O conselleiro de Medio Rural, Samuel Juárez, é unha caixa de sorpresas. Primeiro pensamos que era de La Bañeza, onde naceu, pero é lugués de toda a vida. E no pasado Nadal, grazas á poxa benéfica de Novas Xeracións, descubrimos que tamén é pintor de pincel (non de brocha gorda), pois nesa poxa podíanse conseguir varios cadros feitos por el.

Dende logo, este Goberno autonómico rompe moldes: os vaqueiros e as bufandas do conselleiro de Educación, o ‘descorbatismo’ (perdón polo palabro) dos de Economía e Medio Ambiente, as rebequiñas da de Facenda, os bolsos da de Sanidade… Fascinante e sorprendente.

Enlazando co anterior: ao final non será Xeral nin Chula, senón Hula (hospital universitario Lucus Augusti). Mellor para nós: é máis curto aínda e vai dar menos problemas cando fagamos os titulares. E os bromistas de bar tamén andarán contentos, sospeito.

A semana pasada, tivemos que pechar os comentarios da noticia sobre a xuntanza que este martes vai manter a conselleira de Sanidade, Pilar Farjas, cos políticos de Lugo para decidir o nome do novo hospital. Lonxe de preocuparnos pola insufrible demora que leva o centro, pensado hai xa tres lustros, seica o que máis inqueda aos lugueses é o nome do hospital, e esa noticia é unha mostra diso. Pechámola, xa á media noite, porque detectamos un claro caso de vandalismo. Por suposto, non faltou o listiño que ao día seguinte preguntou se nós tiñamos algún interese persoal que agochábamos baixo aquela nota en vermello advertindo do peche (Puxémola en vermello para que se vira máis; non a busquen: quitámola ao día seguinte).

Pero, digan o que digan, era un caso evidente de vandalismo: alguén (dende o mesmo ordenador, aínda que con nicks e correos electrónicos evidentemente diferentes e, supoño, evidentemente falsos) pasou a tarde e as primeiras horas da noite propoñendo que o centro se chame hospital xeral de Lugo. Escribíao con maiúsculas na maior parte dos casos, e iso foi o que nos fixo sospeitar. Sobre todo, tendo en conta que o nome, posiblemente, irá en galego, co cal acabaríase chamando Xeral, igual que o actual. Claro que iso vai dar o mesmo, porque se supón que o actual vai pechar, así que, se a consellería opta polo nome de Xeral, só haberá un centro con esa denominación tan aséptica.

O que non acabamos de ver é o interese que tiña o tipo que se pasou o día propoñendo ese nome. Fixemos varias hipóteses, algunha delas descabellada:

1. Que o autor sexa un fabricante de rótulos que quere afundir aos da competencia. Supoño que facer os carteis é un contrato menor, que se pode facer por adxudicación directa (a dedo), e non sería de estrañar, e sería comprensible, que a consellería elixira á mesma empresa de sempre, que, segundo esta hipótese, non é a do vándalo.
2. Que o autor dos comentarios teña, simplemente, gañas de amolar ou de ir contra todo, en especial contra o alcalde, que todo Lugo sabe que un dos nomes que prefire é de Rafael de Vega. Isto de criticar porque si é algo moi habitual nos comentaristas da nosa web, e iso que pedimos que non sexan trolls, pero xa temos comprobado que hai partes do sitio que ninguén le ou non entende.
3. Que o autor dos comentarios sexa alguén da consellería. Sabemos que dende os ordenadores do Sergas recibimos moitas visitas, aínda que neste caso a IP é de R. Por que faría algo así alguén da consellería? Quizais porque Sanidade xa ten decidido que o hospital se chame Xeral e o noso vándalo sexa, supoñemos, un bo mandado, disposto a preparar o camiño e a facer entender que a maioría dos lugueses queren esa denominación. E, seguindo con esta hipótese e tendo en conta o galeguicida que é Farjas, non sería de estrañar que o nome acabe sendo finalmente en castelán. Unha mágoa: co que nos gustaría na Redacción que se chamara Chula (Complexo Hospitalario Universitario Lucus Augusti, por exemplo)! E non só polos xogos de palabras e polo curto (algo esencial para un titular), senón tamén porque a U lle daría un carácter universitario que os médicos de Lugo levan tempo pedindo.

Polo menos, o edificio saíu bonito, ou iso pensan a maioría dos participantes no concurso de fotografía dixital no que colaboramos co COAG. E, tamén polo menos, dentro dunhas horas sairemos dunha dúbida hospitalaria, que da outra máis importante (a data de inauguración) aínda imos tardar en saír. Prognostiquei hai meses que se vai inaugurar en precampaña electoral, e parece que vou acertar. Agora, nesta madrugada do 19 de xaneiro, estou por prognosticar que o anuncio da data non o vai facer ninguén de Sanidade, senón do PP. Xa veremos.

Cóntanme que alguén da Xunta apuntou a posibilidade de presentar o decreto sobre a lingua no ensino este domingo 27 de decembro. É bo día, tendo en conta que a fin de ano hai poucas noticias. Pero logo decatáronse de que a noticia tería que saír entón na prensa escrita o 28, día dos Santos Inocentes, e igual máis de un pensaba que aquilo era unha inocentada (algo semellante pasou cando houbo que escoller día para que o Rei asinara a Constitución do 78).

Así que a cousa segue estando sen data, aínda que Núñez Feijóo anunciou que pretende presentar o texto antes de que remate o ano. Ou sexa, na semana que empeza este día dos Inocentes.

Volve o debate sobre a fusión dos concellos. E sempre anda polo medio o alcalde de Lalín, que seica é un dos máis interesados. Curiosamente, o debate reactívase cando en Lugo temos un concello que está a piques de celebrar o aniversario de todo o contrario, é dicir, da súa independencia: no 2010, Ribeira de Piquín cumprirá 75 anos dende que se separou de Meira.

Que vai ser desta resurrección da discusión? Pois o mesmo que as anteriores: falarase uns días e despois esmorecerá para resucitar dentro duns anos. É habitual con temas como este, o federalismo, a seguridade aérea… Nada novo baixo o sol.

Debe de haber certos desaxustes na consellería bicéfala na que mandan Beatriz Mato e Susana López Abella, a de Traballo e Benestar. Desaxustes ou despistes, que tamén pode ser. Evidenciouse na visita que a segunda, secretaria xeral de Benestar, efectuou á Fonsagrada este venres, para anunciar que a Xunta vaise facer cargo da inacabada residencia de anciáns promovida pola Fundación Rois de la Peña, situada “na Rúa Carrapitas”. Había un problema na frase: o edificio non está nesa rúa. En Carrapitas si que está o solar no que o anterior departamento de Benestar, en mans do BNG, propuxo facer unha residencia nova.

É dicir, no equipo de López Abella alguén mesturou o proxecto bloqueiro e o da fundación, que teñen características distintas (en número de prazas, por exemplo) e están en lugares diferentes da vila. Así que agora non queda moi claro se a Xunta vai rematar o edificio que está á entrada da Fonsagrada ou se vai construír un novo, aínda que seica van optar polo primeiro.

O 12 de decembro é a data elixida pola CIG para celebrar o seu congreso comarcal de Lugo e, paralelamente, o congreso da integración da Mariña. A partir de aí, o sindicato nacionalista só terá unha dirección, de carácter provincial, e non tres comarcais (Lemos integrouse hai tempo en Lugo). Seica ese día Lugo e A Mariña terán dous congresos cada un: pola mañá, o comarcal, no que se acordará, de xeito formal, a unificación, e pola tarde celebrarase o primeiro provincial.

Cóntanme que a integración vai por bo camiño e que non hai, no seno da CIG, nin tensións nin contestacións, agás algún elemento illado.

Deste xeito, a central nacionalista pasa a ser o primeiro sindicato (dos maioritarios) que en Lugo ten estrutura provincial, coa cabeza en Lugo. UGT e CC.OO. manteñen as comarcas, aínda que a máis poderosa nos dous casos tamén é a da capital. É lóxico: o centro da provincia suma máis traballadores que o resto das comarcas.

O pleno da Deputación de Lugo aprobou hai uns días unha moción, obra do bipartito socialnacionalista gobernante, pola que se lle pide á Xunta que manteña a gratuidade total para os libros de texto. Sospeito que vai ter o mesmo éxito que outras, aínda que dirixidas a gobernos amigos. Desta, PSOE e BNG danlle armas ao PP, que pode asegurar que os partidos que gobernan a Deputación queren defender aos ricos, a pesares da súa procedencia proletaria: é o mesmo argumento que utiliza a actual Consellería de Educación para defender o recorte na gratuidade.

Non é a primeira vez que unha institución é utilizada como ariete contra outra de cor política distinta. É posible que ata o 2013 vexamos algún exemplo máis. Penso nisto cando vexo que estes días tamén se está a falar da continuidade ou non do Centro Tecnolóxico Lácteo (CTL) que estaba proxectado para Lugo, a partir da veterana Aula de Produtos Lácteos do campus. O último rumor di que igual a Crise se leva por diante o proxecto. Este CTL é un dos máximos exemplos que temos en Lugo de como se pode converter algo en instrumento para as guerras entre partidos.

A lenda di que este centro tecnolóxico foi o primeiro pensado en Lugo, pero a Xunta, presidida daquela por Manuel Fraga, non lle fixo caso. Ata que chegou Xosé Blanco na campaña das eleccións xerais de 2004 e dixo que o PSOE ía crear un centro tecnolóxico agroalimentario (Cetal). A idea tiña unha clara cor socialista. Así que ás poucas semanas un dos conselleiros de Industria máis grises dos últimos tempos, Juan Rodríguez Yuste, visitou Lugo para anunciar un centro tecnolóxico lácteo no campus. Despois gañou o bipartito, e semellaba que a idea láctea esmorecía, ata que o sucesor de Yuste, Fernando Blanco, decidiu resucitar o proxecto e usalo como ariete contra o Cetal do PSOE, que ía (vai) lento de narices. Algúns apostamos a que o centro lácteo ía funcionar plenamente, con sede e todo, antes que o Cetal, que arrancara antes. Pero chegou o 1-M, cambiou outra vez o goberno e parece que o futuro do CTL é pouco optimista. Unha mágoa, porque Lugo podía ter chegado a ser un referente en materia de investigación agraria, pero o noso Silicon Valley particular vai camiño de quedar no caixón dos proxectos non natos.

O que anda ultimamente moi activo, a un ritmo dunha nota de prensa á semana como mínimo, é o Cetal. O curioso é que a súa actividade estivo desaparecida un tempo en internet. Hai unhas semanas, preguntábaslle a Google polo Cetal e non aparecía nada. Agora parece que xa está arranxado. Milagres da tecnoloxía do centro tecnolóxico. A web, por certo, está deseñada por unha empresa de Lugo (que comparte o centro de empresas de Lugo co Cetal) que o pasado outono estivo envolta nunha polémica política.